‘You are now leaving Macedonia’ staat er in grote letters op een muur. Dit gedeelte van de wijk Čair doet in niets meer aan de rest van Skopje denken. Achter me zie ik het ranke silhouet van een minaret die naar de hemel wijst. De luifels van de restaurantjes dragen hier het logo van Coca-Cola, een kilometer verder in het centrum waren dat nog reclame-uitingen van Skopsko-bier.
De taxichauffeur kijkt me niet eens vreemd aan toen hij mijn bestemming hoorde. De teller staat na het ritje van ongeveer 10 minuten op 113 denar (ongeveer 2 euro) maar hij vindt 100 denar wel voldoende. Ik kijk er niet eens meer verbaasd van op. Onze hele vakantie in dit land op de Balkan worden we gematst door de plaatselijke bevolking. Mijn zoon hoeft niet voor het aquapark te betalen en de dierentuin mag hij ook gratis in. Een hele nieuwe ervaring voor ons.
Bij de kebabtentjes onder het stadion komt de geur van gegrilld vlees je tegemoet. Een groepje politieagenten doet zich op het terras te goed aan de kruidige worstjes. Bij de deur naast het stadion worden een paar jongens weggestuurd. Net voordat de deur dichtgaat spreek ik de bewaker aan dat ik ‘that journalist from Holland’ ben. Het is niet eens een grote leugen want ik schrijf toch immers voor Lunatic News? Hij vraagt of ik even wil wachten.
Toerist of journalist?
Het is niet zo dat ik mijn vakanties om voetbalwedstrijden heen plan. Maar als je in een land of een stad bent en er wordt gevoetbald dan probeer ik dat altijd wel mee te pikken. Toegegeven, eigenlijk wilde ik een wedstrijd zien in de Philip II Arena in Skopje. De groundhopgod was me aanvankelijk gunstig gezind. FK Rabotnički speelde thuis tijdens ons bezoek aan Skopje, maar die wedstrijd werd verplaatst naar een stadion ver buiten het centrum van Skopje.
Hun voortgang in de voorrondes van de Europa League hield in dat er een extra wedstrijd in de Philip II Arena gespeeld zou gaan worden en de Macedonische voetbalbond wilde het gras in goede conditie houden voor de interland tegen Spanje van begin september. Dus moest er uitgeweken worden.
Mijn tweede keuze was een wedstrijd van FK Shkupi tegen Metalurg Skopje. Op zondagmiddag om half vijf in het stadion in de wijk Čair. Het stadion waar ik nu voor een dichte deur sta te wachten. Achter me staan de jongens die net weggestuurd te kijken waar die toerist op staat te wachten.
De deur wordt open gedaan van een man van begin 30 in korte broek. Hij is diegene die ik gesproken heb via Facebook. Het bezoeken van deze wedstrijd bleek in eerste instantie ook niet zo eenvoudig. Ik stuurde de club een berichtje via Facebook dat ik van plan was deze wedstrijd te bezoeken.
Het antwoord was dat ze vanwege een straf een wedstrijd zonder publiek moesten spelen, maar dat ze voor deze Nederlandse journalist wellicht een uitzondering konden maken. Er werd gevraagd aan de Macedonische bond of ik toeschouwer mocht zijn en op dat antwoord sta ik nu te wachten.
Als ik naar binnen mag sta ik tussen de spelers van beide clubs die aan hun warming-up willen beginnen. In een klein hokje in de hoek van het stadion wordt gevraagd of ik mijn accreditatie kan overhandigen, een bewijs dat ik natuurlijk niet heb. Mijn Nederlandse Rijbewijs doet wonderen. Het valt de man achter de tafel niet op dat er op de achterkant icoontjes van vervoersmiddelen staan. Of het kan hem niet zoveel schelen. Ik krijg een blauw hesje aan en mag op de verder lege tribune plaatsnemen.
Het stadion bestaat uit 1 lange tribune en voor de rest uit betonnen muren. Aan de overkant probeert een stel kinderen over de betonnen muur heen te klimmen. De politieagenten hebben hun eten op en sturen de jeugd weg. Uit de speakers klinkt een nummer dat nog het meest wegheeft van de liedjes die je vaak in Duitse stadions hoort. ‘Hey, hey Skhupi!’
Gesloten deuren
Op de betonnen muur aan de linkerzijde staat met grote letters Shvercerat geschreven, oftewel de smokkelaars. De bijnaam van de supporters. Dezelfde supporters die ervoor gezorgd hebben dat deze wedstrijd achter gesloten deuren gespeeld moet worden.
Bij een wedstrijd tussen twee onder-16 elftallen is het op en naast het veld volledig uit de hand gelopen en de Macedonische bond was niet mild. Alle teams van FK Shkupi moesten twee wedstrijden achter gesloten deuren spelen. Niet ver achter deze muur staat een flatgebouw en op een heuveltje daarvoor staat een plukje supporters te kijken naar de warming-up.
Het blijken niet de enige fans te zijn. Op het moment dat de aftrap nadert stroomt het dak van een nabijgelegen garage vol met de ultra’s van FK Shkupi, de smokkelaars doen hun naam eer aan. Sommige fans zijn in het bezit van de Albanese vlag. Want als er iets duidelijk is bij deze club en in deze wijk is dat de loyaliteit en wortels in Albanië liggen en niet in Macedonië.
De club werd in 1927 door Turken en Albanezen opgericht als FK Zafer in de wijk Čair waar ook de oude Ottomaanse wijk ligt. In 1945 werd de naam op last van de communisten gewijzigd in Sloga (Macedonisch voor eenheid). De club speelde in de 4e Joegoslavische divisie en promotie daaruit was onmogelijk. De grotere clubs uit het voormalige Joegoslavië namen gewoon de betere spelers over. Op last van de regering uiteraard.
In 1989 kreeg de club van de toenmalige sponsor de toevoeging Jugomagnat en na het uiteenvallen van Joegoslavië werd de club drie keer kampioen en won het drie keer de beker. In 2012 werd de club naar aanleiding van een ruzie tussen de voorzitter en de bondspresident teruggezet naar de vierde divisie. Een uitweg volgde door een fusie met een andere club om direct op het tweede niveau te beginnen. De naam Sloga werd afgedankt en de club ging verder als FK Shkupi.
De smokkelaars waren oorspronkelijk supporter van Sloga Jugomagnat maar na de fusie besloten ze Shkupi te omarmen. Internationale bekendheid genereerden ze onlangs door de verantwoordelijkheid op te eisen voor de drone die tijdens de interland tussen Servië en Albanië het stadion binnen vloog. Een drone met een Albanese vlag eraan vastgemaakt.
Als er afgetrapt wordt komt er een Duitse jongen naast me zitten. Hij heeft dezelfde truc uitgehaald om binnen te komen en nu zitten er twee buitenlandse ‘journalisten’ op de tribune. Hij blijkt een typische Duitse groundhopper te zijn met al die rare regeltjes die daarbij horen.
Regeltjes als: Landenpunten, minimaal 1 helft van een wedstrijd kijken en het feit dat oefenwedstrijden niet meetellen voor je stadionbezoek. Ik besluit er maar niets van te zeggen, de jongen is voor Dortmund en heeft in 2002 al een trauma opgelopen. Dan ga ik niet vertellen wat dit soort tripjes voor mij inhoud. Een wedstrijdje in den vreemde kijken met vrienden en een biertje erbij. Al klopt daar vanavond weinig van. Ik zit hier in mijn eentje en bier is hier niet te krijgen.
Smokkelaars in hun blote bast
De wedstrijd op het hoogste niveau van Macedonië is hard en slordig en de stortbui in de eerste helft maakt het er niet beter op. De Shvercerat op het dak van de garage gaan nog harder zingen en besluiten hun shirts uit te doen. Op zich niet onverstandig, zo blijft hun kleding droog. De Duitser naast me vindt het prachtig. Die jonge mannetjes zijn helemaal in dat ‘Ultra-gebeuren’, ik heb er niks mee, half ontblote mannen die samen een liedje zingen.
De wedstrijd eindigt in een bloedeloze 0-0 en FK Shkupi loopt al in de tweede wedstrijd van het seizoen tegen puntverlies aan. Voor een gepromoveerde club niet heel erg maar de club heeft ambities om dit jaar niet in de play-offs voor degradatie terecht te komen, veel verder kijken ze nog niet. Als Sloga werden ze drie keer kampioen van Macedonië en wonnen ze drie keer de beker.
Als ‘nieuwe’ club moeten ze zich nog bewijzen. Wat echter niet nieuw is is de rivaliteit tussen de clubs uit Skopje. Voor de smokkelaars staan dit jaar flink wat derby’s te wachten. Waaronder eentje tegen de grootste club van het land, en het door de Shvercerat gehate, Vardar. Dan zal het stadionnetje vast voller zitten dan de 3000-4000 man die ze gemiddeld trekken.
Na afloop neem ik samen met de Duitser een taxi terug richting het centrum. Bij het afrekenen staat er 133 denar op de teller maar ook nu weer wil de chauffeur slechts 100 hebben. Het laatste stukje naar het hotel besluit ik te lopen en bij de supermarkt die ik passeer koop ik een halve liter bier. Want groundhoppen zonder een biertje is als een wedstrijd zonder supporters.